Morgen is het 1 November en een belangrijke katholieke feestdag in Slovenië, namelijk de dodenherdenking. Ook vandaag, 31 Oktober is een nationale feestdag, de dag van de reformatie. Beiden zijn normaal gesproken vrije dagen maar dit jaar hebben we pech want ze vallen dus allebei in het weekend :(.

Zoals gezegd is de dodenherdenking een belangrijke feestdag hier en de traditite is, dat mensen die dag de graven van hun overleden familieleden bezoeken. Sommige mensen zijn er de hele dag zoet mee omdat ze al veel familieleden hebben verloren of ze hebben familie uit verschillende delen van het land en moeten dan dus van hot naar her rijden om alle graven te bezoeken. Vaak wordt er in de middag nog een mis gehouden op de begraafplaats en dan staat het helemaal vol. Dat zal dit jaar waarschijnlijk niet of minder gebeuren in verband met corona.

Als voorbereiding op deze dag begint men al weken van te voren met het schoonmaken en opknappen van de graven. Er worden nieuwe kaarsen bijgezet en verse bloemen. De grafstenen worden schoongemaakt indien nodig en eventueel worden er nieuwe steentjes of grind neergelegd. Maar ook door het jaar heen worden de graven over het algemeen goed bijgehouden. Nu kom ik niet al te vaak op een begraafplaats (gelukkig) maar zover ik het kan beoordelen worden de graven altijd goed onderhouden en zie je maar zelden een »verwaarloost« graf. De graven hier zijn bijna allemaal behoorlijk rijkelijk versierd.

Een paar weken voor de eerste November zie je ook al overal in de winkels bloemstukken en grafkaarsen. Vooral de grafkaarsen zijn hier erg populair. Sommige graven staan er helemaal vol mee, tientallen bij elkaar. Vooral wanneer het donker is, is dat wel een prachtig gezicht wanneer je al die lichtjes bij elkaar ziet. Zeker wanneer je morgenavond langs een begraafplaats rijdt en dan al helemaal wanneer het een grotere is.

Probleem van de grafkaarsen is echter dat ze van plastic zijn en maar maximaal een paar maanden mee gaan. Je hebt er dus enorm veel afval van want ze worden regelmatig vervangen. De kaarsen zijn het hele jaar door zo’n beetje overal te koop. In supermarkten, bouwmarkten, postkantoren en benzinestations bijvoorbeeld. Op sommige begraafplaatsen staan zelfs automaten met kaarsen. Daarom staan er ook altijd meerdere afvalcontainers voor al de oude kaarsen en in de periode voor 1 November zitten ze allemaal propvol.

Ik zag dit jaar trouwens wel een nieuwe trend voorbijkomen op Facebook. Grafsteentjes. Er heeft iemand schijnbaar het idee opgevat om steentjes te beschilderen met kaarsen en mooie teksten en die worden nu bij begraafplaatsen aangeboden om op een graf te leggen in plaats van een kaars. Of het aan zal slaan weet ik niet maar het is wel een idee. Iedere plastic kaars minder is er eentje…..toch?

Een andere »traditie« hier is het opbaren van overledenen in kleine kamertjes naast of op de begraafplaats. Deze kamertjes heten »mrliške vežice« en de familie van de overledene wisselt elkaar af om te zorgen dat er vanaf het moment van opbaring tot aan de begrafenis steeds iemand aanwezig is. Andere familieleden, vrienden en bekenden kunnen hier afscheid kunnen nemen en de familie condoleren. Ze bewijzen een laatste eer aan de overledene door met een olijftakje dat in een bordje zout of gezegend water wordt gehouden, de overledene te »zegenen«. Dit heet »kropiti«.

Wat ook anders is dan bij ons in Nederland, is dat mensen die gecremeerd willen worden, vrijwel meteen na hun overlijden gecremeerd worden zonder iemand erbij, en dat vervolgens de urn met de as in de »mrliška vežica« wordt »opgebaard«. I.p.v. een kist wordt dan bij de begrafenis de urn in het graf gezet. Zo heeft ieder land zijn eigen tradities en gewoontes. Helaas hebben we hier al verschillende keren een begrafenis bijgewoond. Hopelijk voorlopig niet nodig. Na dit wat »mistroostig« stukje wens ik iedereen toch een hele fijne zaterdagavond en zondag :).