OMG, die taal, die taal. Ik zeg altijd dat ze degene die de Sloveense grammatica heeft bedacht, een hele langzame en pijnlijke dood hadden moeten laten sterven! Wat een ingewikkelde taal is het Sloveens…..niet te geloven. Zoveel idiote en onbegrijpelijke regeltjes. Ik mag best zeggen dat ik een talenknobbel heb. Ik spreek goed Duits en Engels en een klein woordje Frans. Vreemde talen zijn me altijd vrij makkelijk afgegaan. Maar dit….. Nu spreek ik ook het Sloveens ondertussen best goed, maar absoluut niet foutloos en dat gaat me ook never nooit niet lukken.
Ten eerste heeft de Sloveense taal 25 letters in het alfabet ipv onze 26. Ze hebben geen Q, W, X en Y maar wel de Č (tj), Š (sj) en Ž (zj). Bovendien spreken ze de C uit als »Ts« zoals in het woordje »Tsaar«, de G is net als een duitse G zoals in het woordje Gehen (gaan), de H spreken ze uit als onze G en de V als onze W. Probeer nu maar eens het woordje Begunščica uit te spreken :).
Ten tweede hebben ze dubbelvoud. Dat wil zeggen dat ze verschillende uitgangen hebben voor 1 persoon, 2 personen en 3 of meer personen. Een klein voorbeeld: »Ik ga naar huis« is: Jaz grem domov. Als Bine en ik samen naar huis gaan (2 personen dus) is het: Midva (wij twee) greva domov. Als Larsen en Lexi er nog bij zijn (3 of meer personen) dan wordt het: Mi gremo domov.
Als je dat al ingewikkeld vindt….. De Sloveense taal heeft ook maar liefst 6 naamvallen! Bovendien wordt echt alles vervoegd, ook namen. Voorbeeldje: »Bine’s zus« vertaal je als Binetova sestra. Ga toch fietsen!! Zoiets verzin je toch niet? In het begin was dat echt een ramp. Ik raakte regelmatig in de war, bijvoorbeeld doordat »zonder Peter« wordt vertaald als Brez Petra (2de naamval). Dan dacht ik dus dat ze het over ene Petra hadden, een vrouw dus ipv Peter, een man. Kunnen jullie het nog een beetje volgen ;)? Nou, dat kon ik ook niet.
Daarnaast worden mannelijke en vrouwelijke woorden ook allemaal anders vervoegd. Wanneer je het woordje »hebben« gebruikt is dat altijd de vierde naamval. Mannelijke woorden worden dan niet vervoegd, behalve wanneer ze »levend« zijn zoals bijvoorbeeld het woord »zoon (sin)«. Die woorden krijgen een A als uiteinde. Wanneer ik dus zeg: »Ik heb een zoon« dan vertaal je dat als Jaz imam sina. Vrouwelijke woorden daarintegen krijgen een O als uiteinde. Bijvoorbeeld: »Ik heb een huis (hiša)« wordt dan Jaz imam hišo.
Wanneer je het woordje »met« gebruikt is dat altijd de zesde naamval en komt er bij mannelijke woorden OM of EM als uitgang achter en bij vrouwelijke woorden weer een O. »Met de auto« wordt dan z avtom. Maar ook: z Binetom (met Bine). »Met mijn (moja) zus (sestra) « vertaal je als z mojo sestro. Wanneer je nu heel goed hebt opgelet zie je dat ook het bijvoegelijke naamwoord mee wordt vervoegd, joepie! Maar ik zal het je niet kwalijk nemen wanneer je met je gedachte al lang bij het avondeten zit ;).
Mijn punt van deze uitleg is hopelijk duidelijk. De Sloveense taal is een grammaticale ramp. Het feit dat er ook verschillende medeklinkers achter elkaar kunnen staan is vaak reden tot grote hilariteit wanneer buitenlanders die woorden proberen »uit te schelden«. Hoe zou je bijvoorbeeld Krka (de naam van een rivier) uitspreken? Of het woordje voor »plein«: trg. Ik hoor het jullie graag een keer proberen :D. Stuur me gerust de opname, hahaha.
Het is wel fijn dat de Slovenen het enorm waarderen wanneer ze zien dat je je best doet om hun taal te spreken en ik krijg dan ook nog altijd regelmatig complimenten over hoe goed ik het Sloveens beheers. Laat ik daar dan maar blij mee zijn en me niet al te druk maken over alle fouten die ik maak ;).
Hahaha.. wat een geweldig stukje weer en zo fijn uitgelegd ook. Ik begrijp wel dat er voor ons geen hoop meer is om ooit begrijpelijk aan de Sloveen te vertellen wat we bedoelen haha. We blijven zelf onze best doen om iets van de taal te snappen, maar voorlopig is het nog hopeloos haha.
De aanhouder wint ;). Maar makkelijk zal het niet zijn nee……
Dan ben ik benieuwd hoe het voor Bine was om nederlands te leren?
Zal er binnenkort een stukje aan wijden :).
Hoi Arlette. Wat leuk deze biog
en o zo herkenbaar. Iedereen geeft je complimenten ..je spreekt zo goed sloveens en zelf denk je alleen maar heb ik het wel “precies” goed gezegd….Na al die jaren zou ik het toch perfect moeten kunnen…nou nee dat gaat mij in ieder geval nooit lukken….Leuk ook om te lezen hoe jullie elkaar hebben leren kennen…ga met plezier je blog volgen. Groetjes uit Slovenj
Gradec. Rosalie
Leuk om te horen! Weet niet of je het al gedaan hebt, maar je kunt je abonneren zodat je een mailtje krijgt wanneer ik een nieuwe blog post :). Groetjes terug!
Na mee
Na meer dan 40 Jaren dat Ik in Slovenie kom is d Sloveense taal nog steeds een ramp voor mij. Ondanks de meerdere lessen die ik gevolgd heb. Maar ik moet toegeven dat ik nu ook een beetje lui ben geworden om verder te leren. Ik versta veel, maar het spreken…
Bv dojencfek en odojek…… wel een heel verschil he?
Die twee woorden kun je inderdaad beter niet door elkaar halen, hahaha.
Ik heb 7 jaar in Slovenië gewoond, in de tijd van Tito. Mijn man kwam uit Ljubljana en daar woonden we een paar jaar, en ook een jaar in Tržišče. In 1980 verhuisden we naar Nederland. Er is veel veranderd de laatste jaren. Ik ben er deze eeuw nog niet geweest. Het Sloveens leerde ik rap, het Ljubljaans moet ik zeggen, de uitgangen slikte ik maar in want het is wat je zegt een ramp die grammatica. Mijn uitspraak was echter perfect en daardoor voel het niet zo op dat ik er maar wat van maakte. Ik was niet happy in Slovenië en ondanks dat er veel veranderd is zou ik dr niet meer willen wonen. Ik ben ook direct (wie niet in Nederland?) en dat wordt (werd) door de Slovenen niet gewaardeerd. Ik waardeerde de geheimzinnigheid weer niet, het wel over maar niet echt met elkaar praten. Destijds woonde in Ljubljana nog één Nederlandse en later kwam er nog een en tenslotte nog een met wie ik nog steeds bevriend ben en die ook al heel lang weer in Nederland woont. De omstandigheden waren er toen heel anders, de sfeer ook.
Hoi Margo, bedankt voor je berichtje. Wat jammer dat jouw ervaring niet zo positief was. Ik denk wel dat het tegenwoordig niet meer te vergelijken is met de jaren 80. Ook is er veel verschil of je in Ljubljana woont of, zoals ik, in een dorpje buitenaf. Het praten over elkaar en de geheimzinnigheid herken ik helemaal en vind ik ook best moeilijk. Maar voor mij zijn de positieve kanten zoveel meer waard dat ze die paar negatieve kanten zo goed als uitwissen. Ik hoop dat je toch nog eens hierheen gaat want er is echt enorm veel veranderd en ik denk dat je aangenaam verrast zult zijn :). Hartelijke groeten!
Ja ik zie wel dat het uiterlijk ook erg veranderd is. Ljubljana was een grijze vieze stad. Nu is het allemaal opgeknapt. Mijn dochter vertrekt volgende week naar Slovenië. Om dan, na bezoek aan haar vader, die daar weer woont, door te reizen naar Istrië. Ik wil nog een keer komen kijken hoe het er nu is. Ik denk dat ik het er nu minder moeilijk mee zou hebben daar te wonen. Ook al omdat er nu internet is. In de jaren ‘70 deed een brief er een werk over en telefoon was te duur. Dus ik voelde me vaak wel alleen in een wereld die totaal anders was dan waar ik vandaan kwam, ook door het politieke situatie toen.
Dat kan ik me helemaal voorstellen. Ik heb er in 1995 ook een jaar gewoond en moest het doen met brieven en eens per week een snel belletje naar mijn ouders. Tegenwoordig inderdaad een heel stuk makkelijker!
Maar …. de natuur is er prachtig. We gingen iedere zondag op pad en welke kant we ook opgingen, het viel nooit tegen. En het eten is top. Moet wel zeggen dat de typisch Sloveense keuken mij niet zo bekoort, maar wat er is overgenomen uit de voormalige Joegoslavische republieken is heerlijk. En was toen, ook voor armoedzaaiers als wij toen waren, goed te betalen. Overigens was mijn naam destijds Zupančič en ik hoefde voor het eerst mijn naam niet te spellen, maar helaas weer wel weer toen we weer in Nederland woonden. En ook hoe het uitgesproken moet worden. Mijn ex woont alweer een aantal jaren in Slovenië en is nog een paar jaar staatssecretaris geweest in de Sloveense regering.
Uit eten is nog altijd goedkoop in vergelijking met NL. En de porties zijn altijd groot! Ik heb ook altijd problemen met mijn naam. Eerst in Nederland met mijn Sloveense achternaam, hier met mijn Nederlandse achternaam en doopnamen :).