In mijn vorige blog had ik het al over cultuurverschillen. Daar ga ik nu nog wat verder op in. Slovenië heeft een behoorlijke drankcultuur, veel meer dan in Nederland. Het is hier heel gewoon om ’s ochtends vroeg te beginnen met een schnapsje. In de zomer drinkt men Cviček met bronwater zoals ik water uit de kraan drink…..met liters! Gewoon voor de dorst. Ook bier wordt veel gedronken. Nu drink ik dus zelf geen alcohol. Niet uit principe of zo maar gewoon omdat ik het niet lekker vind en ook omdat ik het heel vervelend vind wat het met me doet (duf hoofd en zware armen en benen). Ik hou graag de controle dus het gevoel van dronken zijn, of zelfs maar aangeschoten, vind ik vreselijk. Toen we hier in het dorp kwamen wonen hebben de bewoners jarenlang geprobeerd om me aan de alcohol te krijgen en ze hebben heel lang gedacht dat het ze op d’n duur wel zou lukken ;). Niet dus! Telkens kreeg ik weer een glas wijn of een borreltje onder mijn neus gedrukt maar ik ben stug blijven weigeren. Nu, na 10 jaar, hebben ze eindelijk door dat het ze echt niet gaat lukken en vragen ze het soms nog wel eens maar dan met een lach, wetende dat ik »nee« zeg.
Wat ook iets typisch is voor hier (denk ik), is dat ze wijn allemaal uit 1 glas drinken. Ze schenken een glas wijn in en geven dat aan de eerste persoon. Die drinkt dat in 1 teug (of 2 teugen) leeg zodat het weer gevuld kan worden en geeft het dan door aan de volgende. Zo gaat dat ene glas van hand naar hand, of ze nu met z’n drieën zijn of met z’n tienen, dat maakt niks uit. We leerden dit meteen op het eerste dorpsfeestje dat we meemaakten. Mijn ouder waren er ook bij en die drinken wel. Mam nam het aangeboden glas wijn aan, nam een slokje en bleef toen met het glas in haar hand rustig staan rondkijken. Ondertussen stond één van de buurmannen geduldig naast haar te wachten met de fles wijn in zijn hand. Mam had natuurlijk geen idee wat de bedoeling was totdat Bine het in de gaten kreeg en uitlegde dat ze de wijn achterover moest slaan zodat het glas naar de volgende kon XD. Tja, het was even wennen maar het is ze gelukt, haha.
Van drinken naar eten. Ook dat is best anders hier. De Slovenen eten veel aardappelen, net als de Nederlanders. Maar waar wij over het algemeen vaak gekookte groenten eten, eten de Slovenen vooral veel sla. Niet zoals wij, met mayonaise dressing, tomaatje en gekookt eitje, maar aangemaakt met olie en wijnazijn en vaak een teentje knoflook. Ook eten ze behoorlijk veel vlees. Het is hier bovendien de gewoonte (voor de werkende mensen) om rond tien uur ’s ochtends een warme maaltijd te eten. Wanneer je ergens in dienst bent krijg je een dagelijkse vergoeding hiervoor. Sommige bedrijven bieden de maaltijd aan in een eigen kantine, vaak gebracht door een cateringbedrijf maar grotere bedrijven hebben ook wel een eigen keuken. Wanneer deze optie er niet is, gaan de werknemers buiten de deur eten in een van de vele restaurantjes (gostilna’s). Bijna allemaal bieden ze die maaltijd, genaamd »Malica« aan voor een gemiddelde prijs van 5€. Deze »malica« is vaak beschikbaar tussen bijvoorbeeld 9 en 12 of 13 uur. Iedereen kan dan zo’n maaltijd bestellen. Het kan een éénpansgerecht zijn zoals een maaltijdsoep maar ook bijvoorbeeld macaroni of snitzel met friet en gemengde sla. De hoofdmaaltijd is een warme maaltijd rond 3 uur ’s middags (kosilo), wanneer men uit het werk komt. Wanneer je in een gostilna »kosilo« besteld dan zit daar soep en een nagerecht bij. De prijs van een kosilo varieerd van ongeveer 8 tot 12 euro. Vaak heb je keuze uit 4 tot 8 verschillende menu’s. Voor onze begrippen is dit spotgoedkoop. Oh, en wanneer je naar Slovenië komt, ga dan zeker eens pizza eten!! Die zijn hier echt heel lekker :).
Keuze uit verschillende menu’s, voor €5,90
Op het platteland heeft eigenlijk iedereen wel een eigen groentetuin en maken de mensen veelal nog hun eigen worsten en ander vlees. Koeien mogen al sinds jaren niet meer thuis geslacht worden maar varkens en kippen nog wel. Vaak kopen ze 1 of 2 biggetjes en houden die een paar maanden in de stal om ze vet te mesten. De slacht is meestal in november of december en is een familiegebeurtenis waar men ook weer na gedane arbeid samen eet en drinkt. Men maakt o.a. bloedworst, verse worst en ook gedroogde worst wordt thuis gerookt. Kippen en konijnen worden ook geslacht voor hun vlees. Ik kan het absoluut niet zien maar ik denk (hoop) wel dat het voor de beesten zelf nog altijd iets beter is dan de praktijken in de slachthuizen :(. Eigenlijk zijn dit zaken die 50 jaar geleden in Nederland ook nog heel gewoon waren. De regels zijn hier over de jaren ook flink aangescherpt maar men vindt het nog altijd de moeite omdat ze graag zelfgemaakte producten eten en drinken zodat ze weten waar het vandaan komt. Allemaal biologisch dus.
Sinds ik hier woon heb ik ook mijn eigen groentetuintje en daar geniet ik enorm van. Het heeft echt iets om, wanneer je staat te koken, even naar buiten te lopen om een paprika en een kropje sla uit de tuin te trekken :). Ik begon met een paar vierkante meter grond maar dat is nog ieder jaar uitgebreidt. En ieder jaar kom ik weer plek tekort, haha. Gelukkig kan ik altijd in het dorp terecht voor wat aardappels, een krop sla of een courgette. Smakelijk!
Leuk om die cultuurverschillen te kunnen lezen. Gelukkig hebben wij een keer zo’n dorpsbijeenkomst ( feest) mee kunnen maken. Het viel ons op dat daar inderdaad veel gegeten werd maar ik moet zeggen dat het alcoholgebruik bij dat feest best meeviel. De houtstapel die op die avond werd aangestoken was weel spectaculair en wonderwel kort nabij bomen/ bos. Dat laatste zou hier alleen maar problemen opleveren met de overheid.
Wat lachen met dan ene glas. Dat heb ik hier nog niet meegemaakt, wel dat ze me de fles aanboden om er zo uit te drinken……
We verbleven enkele jaren geleden in een B&B (nabij Cerknica). Naast dat de tafel ’s morgens vroeg ongelofelijk vol stond en continue werd aangevuld zodra we iets op hadden, kregen we inderdaad ook vinjak aangeboden. Enorm gastvrij, maar die vinjak hebben we toen toch maar afgeslagen gezien dat we toch nog wat trips wilde maken :).